Het Noord-Brabantse Helmond stond op maandag 23 september in het teken van (het tegengaan van) food waste. Het Food from Food congres vond plaats in de stad. Zo’n 150 professionals uit de Nederlandse en Vlaamse voedingsindustrie kwamen samen om te luisteren naar en te praten over de verwaarding van plantaardige reststromen. Onze collega Melanie Van Raaij presenteerde er het project Fresh Onions.
Aanleiding voor het congres was het Food from Food project, een grensoverschrijdend programma van Interreg Vlaanderen-Nederland. Food from Food stimuleert, ondersteunt en versnelt innovaties in de agro- en voedingsmiddelenindustrie op het vlak van hoogwaardige inzet van plantaardige nevenstromen tot voedingsmiddelen. Vanaf 2017 zijn er onder de paraplu van Food from Food tientallen (veelbelovende) projecten van de grond gekomen.
Aftrap in voorbeeldbedrijf
Tijdens het congres werd stilgestaan bij de kansen en uitdagingen van het verwaarden van reststromen. Daarnaast was er aandacht voor de deelnemende projecten. De aftrap vond plaats bij het Helmondse vanRijsingeningredients (onderdeel uit van vanRijsingenGreen). Het bedrijf wordt door velen gezien als hét voorbeeld als het gaat om het verwaarden van plantaardige nevenstromen. (Gedeeltes van) groenten die niet benut worden in het productieproces van vanRijsingenGreen, worden door het bedrijf opgewaardeerd. Zo benutten ze bijvoorbeeld de wortelen die overblijven van vanRijsingenCarrotConcepts en van vanRijsingensource.
Inspiratie voor anderen
Voordat werd gestart aan het overvolle middagprogramma, was er ruimte om onder het genot van een hapje en een drankje te netwerken. Voor een volle zaal trapte Toine Hultermans en Marie Demarcke namens respectievelijk Food Tech Brainport en Flanders’ FOOD het congres af.
Drie jaar geleden zijn we begonnen en terugblikkend zijn we trots op de stappen die we gezet hebben. Vandaag is een moment waarop we elkaar inspireren, van gedachten wisselen en de volgende stap zetten in het verwaarden van plantaardige nevenstromen.
Gigantische reststromen
Vervolgens was het woord aan Toine Timmermans, directeur van Stichting Samen tegen Voedselverspilling. Zijn missie: in 2030 in totaal 1 miljoen ton minder voedselverspilling: ‘Binnen de stichting Samen tegen Voedselverspilling werken Nederlandse bedrijven, organisaties, wetenschappers, overheid én consumenten actief samen om dit probleem aan te pakken.’ Makkelijker gezegd dan gedaan? ‘Ik merk dat er een kentering gaande is. Steeds meer bedrijven en organisaties zien in dat het belangrijk is om iets aan voedselverspilling te doen.’
Vocht & fruit
En die bedrijven en organisaties verenigen zich dus onder andere binnen het Food from Food project. Tijd voor drie deelnemers die zich door middel van een pitch presenteerden.
- Nathalie Bernaert van ILVO vertelde over de uitdagingen rondom fruit-nevenstromen. ‘Een veelvoorkomend probleem bij deze nevenstroom: vocht. Dit zorgt ervoor dat het fruit snel bederft. Het is dan ook de uitdaging om een en ander snel te stabiliseren. Dat kan op tal van manieren, denk aan: persen, pasteuriseren, invriezen en drogen. Op die manier kun je de voedingswaarden behouden en meer uit de reststroom halen.’ ILVO heeft deze manier van werken toegepast voor een aantal Food from Food partners.
De volgende project partners hebben een project opgezet rondom fruit-nevenstromen:
- Wilderhof,
- Bazqet,
- Van den Elzen,
- Ingrizo
- de Fruitboer.
Interessante voedingsstoffen
Vervolgens was het woord aan Johan Versluys van FI&S. Hij zoomde in op het thema ingrediënten. ‘Er zitten veel interessante stoffen in reststromen. Ingrediënten die waardevol zijn. Die ook nog eens goed zijn voor de gezondheid. Kijk bijvoorbeeld eens naar preigroen, dat zit vol antioxidanten. Daar liggen dus kansen.’ Hij benoemde ook een grote uitdaging: ‘Er zit weinig rek zit in de markt, mensen willen niet meer betalen voor hun eten.’
De volgende bedrijven hebben gewerkt aan ingrediënten uit reststromen:
- Verbruggen Paddestoelen BV,
- ATW Cools,
- Traicar,
- Botanicbites,
- Sowepo,
- Peelpioneers,
- Migino,
- Oatelli
- Peeters-Bonten.
Fermentatie
Tot slot vertelde Friso van Assema namens Bodec over de kansen die fermentatie biedt voor nevenstromen. ‘Binnen Food from Food hebben we met name met melkzuurbacteriën gewerkt. Zo kunnen we aroma’s, smaakstoffen en geuren beter beschikbaar maken. Door gebruik te maken van melkzuurbacteriën kun je te concentraties wel tien tot soms wel dertig keer hoger maken.’ Een kans, maar er zijn ook nog uitdagingen. ‘Behaalde concentraties hangen namelijk af van waar de reststroom vandaan komt.’
De volgende bedrijven hebben gefermenteerde producten gemaakt:
- Camps,
- Groentenhof
- Fresh Onions.
Fresh Onions
Onze collega Melanie Van Raaij presenteerde het project Fresh Onions, het bedrijf van Sofie Verbrugghe en Stefaan Lannoo uit Meulebeke, die met onder meer een reststroom zitten van te kleine uitjes door de droge zomer. Retail wil deze niet en voor de verwerkende industrie zijn ze te kostelijk door het schillen. Innovatiesteunpunt is trekker van hun project en in het team zit Food Pilot, Bodec, HAS Hogeschool en FI&S. Het project loopt nog, maar twee pistes zijn uitgewerkt:
- Inspelen op specifieke noden van eenpersoons huishoudens: kleine uitjes
- Uitjes met schil en al verwerken tot melkzuur (natuurlijk conserveermiddel) via enzymen en fermentatie.
Energie om door te gaan
Na de presentaties die volop stof tot nadenken gaven, presenteerden vijftien deelnemende bedrijven zich tijdens een rondleiding. Naast gepassioneerde verhalen, leverde dat leuke gesprekken en nieuwe contacten op. Toine Hultermans zag het met plezier aan: ‘Mooi dat dit congres zo druk werd bezocht en dat het enthousiasme zo duidelijk aanwezig was bij de deelnemers. Dit geeft de energie om hiermee door te gaan!’
Volgend jaar vindt een soortgelijk congres plaats in Vlaanderen. Daarmee wordt het Food from Food project afgesloten.
Voor een sfeerimpressie: