Nieuw traject buurtpunten

Een dorp zonder warme bakker of postkantoor. Het is lang geen uitzondering meer. Met die diensten verdwijnen ook mogelijkheden voor buurtbewoners om elkaar te ontmoeten en tijdens hun aankopen meteen ook een babbeltje te slaan met hun buren. Buurtpunten willen hiervoor een oplossing bieden. Hoewel de invulling overal een beetje anders is, vind je in de meeste buurtpunten enkele diensten, de mogelijkheid om een koffietje te drinken en meer en meer ook de kans om lokale geteelde producten te kopen. Een opportuniteit voor boeren uit de buurt.”

“Enkele jaren gelden begonnen we voor het eerst met een traject rond buurtpunten: ons buurtpunt, samen en op maat”, vertelt Anne-Marie Vangeenberghe, innovatieconsulent Coöperatief Ondernemen bij het Innovatiesteunpunt. “We selecteerden toen 25 mensen uit die eraan dachten een buurtpunt op te richten en organiseerden vorming over hoe ze over en in hun project konden communiceren, welke juridische structuur er mogelijk is en wat de gevolgen zijn, hoe je omgaat met vrijwilligerswerk enzovoort. Wij deden dat toen met het Netwerk Duurzame Mobiliteit, Cera en Innovatiesteunpunt als partners. Nu willen we met diezelfde partners een gelijkaardig tweede traject uitzetten. We vullen onze equipe verder aan met de VVSG, die de expertise inbrengt vanuit de lokale besturen en vzw Toolbox, die de werking van vzw’s versterkt met vrijwilligers en met Landelijke Gilden, waarvoor de dorpenwerking sowieso erg belangrijk is.

“We vragen van geïnteresseerden wel een zeker engagement. Van wie instapt in het lerend netwerk, verwachten wij dat ze hun plannen voor een buurtpunt al eens aftoetsten bij de lokale overheid en dat ze ook met diverse andere partijen in hun dorp hebben overlegd. Zo zullen we een gemotiveerde en geëngageerde groep bijeen krijgen die we helemaal willen klaarstomen om van start te gaan met hun buurtpunt. In totaal mikken we op een twintigtal deelnemers aan ons lerend netwerk. Dat zal deels online verlopen met digitaal lesmateriaal en een bibliotheek met interessante webinars. Die online kennisvergaring wisselen we af met fysieke leermomenten waar experts aanwezig zijn en waar je al je vragen kan stellen. Zo’n moment is ook ideaal om ideeën uit te wisselen met andere buurtpunten.”

Inspiratie uit Dadizele

En natuurlijk kan inspiratie ook komen van bestaande, succesvolle buurtpunten. Zo is er bijvoorbeeld eentje in Dadizele. Château Superette werd er opgericht in 2017 en is een initiatief van Mariënstede, een centrum dat via wonen en aangepaste dagbesteding ondersteuning biedt aan volwassenen met een beperking. Zij noemen zichzelf ‘de andere buurtwinkel met tijd voor u’ en willen in hun buurtpunt diverse diensten aanbieden. Zo zijn ze een toeristisch infopunt, kunnen burgers er postzegels en huisvuilzakken kopen, de computer gebruiken of de krant lezen. Er is ook een copycenter en natuurlijk de superette zelf. In dat winkeltje zijn hoeve- en streekproducten te koop, geproduceerd in de eigen gemeente of in buurgemeenten, aangevuld met producten van de wereldwinkel. Voor land- en tuinbouwers uit de buurt biedt het buurtpunt een extra etalage om hun producten aan de man te brengen. Maar het is toch vooral het sociale aspect dat primeert, vertelt Suzy Vanhove van Fruithoeve Beurtegoed uit Sint-Eloois-Winkel, die appelen en peren levert voor verkoop in het buurtpunt: “De mensen van Mariënstede zijn zelf naar ons gekomen met de vraag om onze producten bij hun te verkopen, zodat zij hun assortiment wat completer konden maken. Wij zagen daar geen graten in. Het is in een andere gemeente, dus concurrentie voor onze eigen hoevewinkel is het zeker niet. Het is een extra verkooppuntje, waar twee soorten uit ons assortiment van in totaal 15 soorten appelen en peren. Bovendien is Château Superette geen gewone buurtwinkel, maar een sociaal project voor mensen met een beperking. Ik vind het heel belangrijk om dat te ondersteunen.”

Een vergelijkbaar verhaal horen wij bij Lode Foulon van melkveebedrijf ’t Melkerijtje in Beitem bij Roeselare. “Wij leveren aan Château Superette boter, karnemelk, chocomousse, vanillepudding en verse kaas. Zij hadden ons die vraag gesteld omdat ze meer lokale producten wilden verkopen, en ik had daar zeker geen bezwaar tegen. Je bereikt een heel gericht publiek, veelal familie en sympathisanten van Mariënstede die heel bewust daar komen winkelen om de voorziening te steunen. Grote hoeveelheden worden er niet verkocht, maar het is voor een nobel doel en dat is heel mooi. Overigens hebben wij onze hoevewinkel in Beitem. Dat is 6 km van Dadizele. Concurrentie voor mekaar zijn we niet.”