Tinne Rombouts is momenteel volksvertegenwoordiger in het Vlaams parlement en gemeenteraadslid in Hoogstraten. Van 2006 tot 2012 was ze schepen en van 2012 tot 2018 burgemeester. In een interview vertelt ze over haar ervaringen met het project ‘Meerle, ons Dorp’. Dit was een inspraaktraject voor de dorpskernvernieuwing van Meerle, waarin het Innovatiesteunpunt van Boerenbond & Landelijke Gilden een belangrijke partner was.
Hoe is het project 'Meerle, ons dorp' tot stand gekomen?
“Het Raadhuis stond al enkele jaren leeg. Ook de lagere schoolgebouwen zouden leeg komen te staan. Een nieuwe invulling bleek niet zo evident te zijn. Enkele andere gebouwen in de dorpskern waren aan het verkommeren. Het was tijd om na te denken over een duurzame toekomst voor de dorpskern in Meerle. Met de traditionele manieren kwamen we niet verder. Dankzij het project ‘Meerle, ons Dorp’ konden we op een vernieuwende manier én samen met de inwoners van Meerle een toekomst uitdenken voor ons dorp. Door de inwoners te betrekken, hoopten we dat zij zich betrokken voelden en mee zouden werken aan de uitvoering van het plan.”
Wat is de meerwaarde van het Innovatiesteunpunt in dit project?
“Het werken met diverse participatiemethodieken was zeker nog niet ingeburgerd in onze gemeentelijke administratie. Daarom staken we ons licht elders op en zochten we naar partners om ons hierin te ondersteunen. Zo kwamen we bij het Innovatiesteunpunt terecht. Zij gaven het denkproces mee vorm. Vooral het participatieve karakter van hun aanpak trok onze aandacht.”
“Hun ondersteuning en begeleiding gedurende het project was een hele grote meerwaarde. Het was een intensief proces en waarbij de innovatieconsulenten ons met hun kennis en expertise begeleidden bij elke stap.”
Het Innovatiesteunpunt verzorgde ook de communicatie gedurende het hele project. Zo stroomde de informatie van een werkgroep met 30 inwoners door naar 300 inwoners via informatiemomenten en vervolgens naar de 3000 inwoners van Meerle via sociale media, krant, publicaties en mond aan mondreclame. In het project hebben we ons ook proberen te focussen op wat de inwoners zélf voor hun dorp kunnen betekenen, lokten de innovatieconsulenten de inwoners voor een stukje ‘uit hun kot’. Je moet je hele dorp meekrijgen om iets te realiseren! Geen evidentie, dat hebben we gemerkt!
Hoe is het Innovatiesteunpunt tewerk gegaan?
“De innovatieconsulenten van het Innovatiesteunpunt startten met een onderzoek van Meerle. Ze leerden het dorp van binnen en van buiten kennen en maakten een situatieschets. Op basis daarvan tekenden ze een participatietraject uit. Dat traject werd voorgesteld tijdens een infovergadering waarop iedereen van het dorp was uitgenodigd. Ze schetsten het project en de uitdagingen. Bijkomend werd er een oproep gelanceerd om deel te nemen aan de werkgroep. De werkgroep ging verder aan de slag tijdens verschillende werksessies en denkoefeningen. Ze bezochten ook enkele inspirerende projecten. Om het ruimtelijk kader verder te bepalen, is er ook een studiebureau in het project betrokken. Dit alles leidde tot een ontwikkelingsvisie.”
“In de ontwikkelingsvisie kwam heel duidelijk naar voor dat de school een ideale plaats zou zijn voor het sociaal-cultureel leven. Dit was een duidelijke keuze van de inwoners.”
“Dit concept werd uitgeschreven in een aanbesteding. Vervolgens gingen we op zoek naar een PPS partner. Hier hielp het Innovatiesteunpunt ons met het lastenboek. Voor het kiezen van die aannemer schreven we een wedstrijd uit. Hier zetelde het Innovatiesteunpunt mee in de jury. Er zaten uiteraard ook andere partijen aan tafel waaronder iemand van onroerend erfgoed, de Vlaams bouwmeester, een aantal medewerkers van de stad en enkele leden van het stadsbestuur. Na de selectie startte de onderhandelingen met de voorkeursbieder. Dit was ‘finetuning’ en heeft ook nog wel heel wat tijd in beslag genomen.”
“Hoewel er veel enthousiasme was op het startmoment, is het niet voor iedereen evident om visionair na te denken en om te beseffen dat zo’n traject veel tijd in beslag neemt. Als je met je partner goed overeenkomt kan je thuis vrij snel aan een verbouwing starten. Bij een dorpskernvernieuwing komt natuurlijk veel meer kijken. Maar dat maakt het boeiend! ”
Als alles concreet wordt, zien mensen ook effectief wat waar komt en dat spreekt heel uitdrukkelijk. Dan zijn mensen er heel snel warm voor te krijgen. We organiseerden een infomoment in de kerk van Meerle. Deze zat overladen vol. Iedereen kon hier kennismaken met het resultaat van de hele denkoefening.
Het hele gebeuren van procedures en vergunningen werd gestart. Op dit moment zijn we stap voor stap bezig met de realisatie. Het publieke gedeelte wilden we vooraan in de uitvoering, want daar wachtten de inwoners natuurlijk op. Ondertussen zijn Stekelbees, het jeugdhuis Den Dorpel en de Chiromeisjes zo goed als verhuisd. De volgende fase is de ontwikkeling van het weeshuis en dorpsplein, zo gaat dit stap voor stap verder en gaan de inwoners het kunnen volgen. Nu is het natuurlijk aan het stadsbestuur om dit nauw op te volgen. Als het erg concreet wordt, komen er natuurlijk nog vragen en opmerkingen naar boven en hier moet je goed op anticiperen.
Hoe heb jij de samenwerking met het Innovatiesteunpunt ervaren?
De samenwerking was heel fijn en erg boeiend. De mensen van het Innovatiesteunpunt kwamen niet uit Meerle, maar werkten zich volledig in en leefden hier als het ware. Ze stonden klaar op momenten waarop we hen ook effectief nodig hadden. Er was een hoge flexibiliteit.
Ook voor de gemeentediensten en het bestuur was het erg verrijkend om nieuwe methodieken en manieren van aanpakken te zien en te leren kennen. De neutrale moderatorrol samen met hun kennis en expertise om buiten de normale kaders te treden, hebben echt wel hun meerwaarde gehad in het project. Een grote dankjewel verdienen ze daarvoor!