In mei 2020 gaf het Innovatiesteunpunt drie webinars 'Samenwerken met retail'. In het eerste webinar bekeken we het Vlaamse retaillandschap en de evolutie hiervan in de laatste 20 jaar. Deze 10 ontwikkelingen kwamen aan bod.
- Van focus op geïntegreerde supermarkt naar focus op zelfstandigen
- Van (inter)nationale naar lokale merken
- De stijgende concurrentie zorgt voor nood aan differentiatie
- Winkels verhuizen van buiten het centrum naar in de buurt
- Van plek voor boodschappen naar plek voor beleving
- Van wekelijkse boodschappen naar dagelijks inkopen doen
- Van duurzaam is lokaal naar duurzaam is veel meer dan dat (verpakking)
- Online neemt vlucht
- Van gemak op verplaatsing naar gemak thuis
- Nieuwe rol voor retailer als coach voor duurzaam leven
Nu, 1 jaar later, zien we binnen deze evoluties weer een aantal nieuwe ontwikkelingen. En ook een paar nieuwe gezichten in het landschap.
Nieuwe rol voor retailer
Colruyt neemt rol als coach voor een duurzaam leven zeer serieus
Colruyt en Delhaize startten vorig jaar met het aanbieden van gezonde maaltijden voor thuislevering. Delhaize voerde de SuperPlus klantenkaart in die extra korting geeft bij aankoop van voeding met een Nutri- Score A of B. Colruyt voerde dit jaar zijn Eco-score in. Dit lijkt op de nutri-score, maar neemt ook de impact op het milieu mee. Je kunt dus zeggen dat deze retailers inspanningen leveren om hun klanten te coachen naar een gezondere en meer bewuste consumptie en aankoopgedrag.
Maar nu zet Colruyt wel een heel grote stap in zijn rol als coach voor duurzaam leven: de Colruyt Group nam dit jaar fitnessketen JIMS over. Colruyt zegt hiermee consumenten een oplossing te willen bieden voor een gezonde levensstijl.
Misschien wordt in 2022 je body mass index gemeten bij binnenkomst van de supermarkt en stuurt een medewerker je direct door naar de magere yoghurt! (Als dat een lokaal merk is, is dat natuurlijk wel goed!). Of moet je een minimaal aantal stappen zetten voor je bij de kassa mag afrekenen. Voor wie dat niet ziet zitten is er gelukkig de online optie.
Online neemt een vlucht
Investeringen en nieuwe “virtuele” gezichten
Voor corona liep het nog helemaal niet zo vlot met de online bestellingen bij diverse retailers. Mede omdat er zoveel supermarktwinkels in België zijn, is het sneller om de deur uit te springen dan om een online bestelling te doen. Maar sinds corona hebben we het online boodschappen doen ontdekt en gezien de recente investeringen en veranderingen in het landschap hebben retailers er vertrouwen in dat dit een blijvertje is.
Carrefour heeft sinds mei een nieuw depot voor zijn online bestellingen. Het depot ligt in Willebroek tussen Antwerpen en Brussel. Strategische keuze want beide steden samen zijn goed voor 60% van alle online bestellingen bij Carrefour. Het gaat hier over zowel bestellingen voor thuisleveringen als ophalingen in een winkelpunt.
Verder zijn in korte tijd een aantal nieuwe en 100% online supermarkten gelanceerd: Hopr trapte af in Hasselt, C-Mercado levert vanaf 15 juni boodschappen en maaltijden aan de bewoners van Antwerpen, Lokkal richt zich dan weer op de provincie Antwerpen en een stuk van Vlaams-Brabant en Straaly is een nieuwe naam in Luik.
Stijgende concurrentie
Kan er echt nog één bij?
We waren al het land met de meeste supermarktwinkels per km² en toen kwamen de Hollanders (Albert Heijn en Jumbo) er nog bij. Albert Heijn heeft er inmiddels al meer dan 50. Jumbo heeft dit jaar 11 winkels in België en de ambitie is 100. (Waar, waar, waar past dat nog??).
Maar er is altijd plaats voor eentje meer: de Russische keten Mere heeft de ambitie om in België dit jaar 10 fysieke deuren te openen. Mere heeft al een Belgische website en een hoofdkantoor in Elsene, Lightkommerz.
Mere is een hard discounter en beweert tot 20% goedkoper te zijn dan Aldi en Lidl door een zeer strak kostenbeleid: geen verse voeding, geen stockage, alles wordt direct in de winkel geleverd en de producten blijven op paletten staan, dus veel minder personeel nodig. Het assortiment is beperkt tot 1500 à 2000 essentiële producten, dat is ongeveer een tiende van de assortimentsgrootte bij een grote Delhaize. Allemaal onbekende merken.
De zachte verlichting, de natuurlijke kleuren en materialen die veel retailers vandaag toepassen om van het winkelbezoek een aangenamere beleving te maken, daar doet deze Rus niet aan mee. Het zal zeker ook een beleving zijn maar wel een Spartaanse. We wachten af.
De conclusie van dit verhaal is dat we als consumenten van alle kanten aangemoedigd worden om gezonder te leven en meer stappen te zetten, maar aangezien elke Vlaming straks een echte of virtuele supermarkt als buur heeft komen we nooit aan al die stappen, Het is ons gewoon niet gegund.
Voor landbouwers die hun eigen afzet organiseren kan het interessant zijn om eens te gaan kijken naar die lokale en online supermarkten. Lokkal bijvoorbeeld zegt uitsluitend samen te werken met boeren, telers en producenten uit België. Hopr lijkt voor het moment meer nationale merken te voeren, ze plaatst lokale producenten alleszins niet in de kijker. Van C-Mercado is nog niet bekend welk assortiment ze gaat voeren. Samenwerking tussen een momenteel nog lokale online supermarkt en lokale landbouwers zou een win-win kunnen zijn.