In uitdagende tijden durft men het vertrouwde al eens in twijfel te trekken. Tijdens een crisis zijn er snelle antwoorden nodig: de oplossingen voor nieuwe problemen zouden wel eens buiten de gebaande wegen, buiten het gebruikelijke kader, gevonden kunnen of moeten worden. Zo ook in de agro- en voedingssector: sommige deelsectoren kennen omwille van Covid-19 gouden tijden, anderen liggen nagenoeg stil. Naar aanleiding hiervan organiseerde de Nyenrode Business Universiteit een webinar: we woonden het bij en noteerden voor jullie een aantal interessante gedachten.
1. Voldoende aanbod
Een eerste belangrijke boodschap die de land- en tuinbouwsector kan brengen is dat het aanbod gegarandeerd is. De consument moet geen schrik hebben voor tekorten, de bevoorrading kan doorgaan. Met de nodige flexibiliteit en wilskracht worden er oplossingen gevonden voor personeelstekorten, werken volgens social distancing en andere problemen… #Boerentrots!
2. Dicht bij de klant
Geen probleem dus langs de aanbodzijde, maar wat aan de afzetzijde? Daar zijn er momenteel grote verschuivingen te zien. De buitenshuis consumptie valt weg aangezien horeca, catering en grootkeukens gesloten blijven. Deze spelers laten een gat in de markt achter, ten voordele van andere marktspelers. En dat resulteert in grote gevechten om de eindklant.
Het marktgat kan enerzijds opgevuld worden door de volumespelers: retail en de groothandel (die nu ook meer rechtstreeks de eindconsument belevert). Zij worden geconfronteerd met vraagpieken, maar op zich groeit de totale markt niet. Om deze pieken op te vangen werken ze harder, maar niet persé slimmer. Zo sloten vorige week verschillende retailers hun online boodschappendienst omdat ze de vraag niet konden volgen.
Maar volgens prof. Richard Janssen van Nyenrode Universiteit valt de winst net wel te rapen door de spelers die toegang hebben tot de ‘last mile’: degenen die het dichtst bij de klant staan. Denk hierbij aan online platformen, bezorgdiensten, pop-upstores, dorps- en hoevewinkels en zelfplukconcepten. De klant wilt zich momenteel zo weinig mogelijk verplaatsen en met zo weinig mogelijk anderen in contact komen. Een fijnmazig distributienet is wat de voedingssector nu nodig heeft.
3. Lokaal = betrouwbaar
Anderzijds hecht hij meer dan ooit belang aan een lokaal, betrouwbaar, authentiek en transparant product. En laat dat net zijn wat jullie land- en tuinbouwers te bieden hebben!
4. Samenwerking werkt
Toegegeven: niet elke teler heeft de tijd en/of de middelen om rechtstreeks de eindconsument te beleveren. Samenwerking met andere producenten kan daar een antwoord op bieden. Intussen zijn er ook in Vlaanderen tal van mooie samenwerkingen terug te vinden zoals deze drive-in hoevewinkel in Linter.
Een tip van Janssen: kijk zeker ook naar zelfstandigen uit andere sectoren in je buurt die momenteel werkloos zijn en taken zoals distributie en transport kunnen oppakken.
5. Andere doelgroepen
Een andere strategie bestaat erin om je net te richten tot die doelgroepen die nu moeilijk toegang hebben tot voeding. Al eens gedacht aan een pop-upstore in een ziekenhuis voor het personeel dat overuren draait en niet meer toekomt aan de dagelijkse boodschappen?
Tot slot geeft Janssen nog mee dat deze crisis tijdelijk is. Let dus op met te grote en ondoordachte investeringen. Maar zo’n tijdelijke noodsituatie kan wel de doorbraak zijn die nodig was om op een bepaalde trend te springen. Een crisis effent vaak het pad voor nieuwe langetermijnstrategieën. Kortom: in tijden van crisis steken innovatie en ondernemerschap de kop op! En ook in tijden van crisis blijft het Innovatiesteunpunt bereikbaar om je te ondersteunen bij het uitwerken van jouw innovatie.